Ngày nay, dòng điện xoay chiều 3 pha được sử dụng rộng rãi phổ biến trong công nghiệp và dân dụng, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn điện và năng lượng để con người, máy móc sử dụng. Thế nhưng, không phải ai cũng hiểu rõ về loại dòng điện xoay chiều này. Vậy nên hãy cùng tham khảo qua bài viết dưới đây.
Bài viết liên quan:
- Dụng cụ đo điện trở là gì? Hướng dẫn cách sử dụng chi tiết
- Động cơ không chổi than là gì? Cấu tạo và ứng dụng
- Tìm hiểu về thang máy dùng điện 1 pha cho các hộ gia đình
Contents
Dòng điện xoay chiều 3 pha là gì?
Dòng điện xoay chiều 3 pha – là hệ thống bao gồm 3 dòng điện xoay chiều có cùng tần số và biên độ nhưng lệch pha ở góc phi (Ø), gồm 3 dây nóng và 1 dây lạnh được nối bằng 2 cách là hình sao hoặc tam giác. Tương tự như dòng điện xoay chiều 1 pha thì dòng điện 3 pha sẽ có 1 dây trung tính chạy song song nên đó là lý do dòng điện xoay chiều 3 pha thường có 4 dây (3 nóng, 1 lạnh).
Đây là loại điện dùng để sản xuất kinh doanh, không sử dụng trong sinh hoạt nên được sử dụng nhiều trong các khu công nghiệp cho các thiết bị có công suất lớn, giúp giải quyết được vấn đề hao tổn điện năng.
Mạch điện xoay chiều 3 pha ở Việt Nam có điện áp là 380V/3F và có sự khác nhau tùy theo cấu trúc hạ tầng, điều kiện kinh tế, khả năng đầu tư công nghệ,…
Đặc điểm cấu tạo dòng điện xoay chiều 3 pha
Mạch điện xoay chiều 3 pha bao gồm: đường dây 3 pha, nguồn điện 3 pha và các tải 3 pha. Để tạo ra điện 3 pha thì cần sử dụng máy phát điện xoay chiều 3 pha gồm: 3 dây quấn AX, BY, CZ và nam châm điện.
Các dây quấn có cùng số vòng dây và sẽ đặt lệch nhau 1 góc 2Pi/3 trong không gian.
Tham khảo thêm: AC là gì?
Lợi ích của mạch điện xoay chiều 3 pha
Đây là dòng điện được sử dụng phổ biến trong đời sống bởi tính quan trọng và những lợi ích đem lại cho con người khi sử dụng, gồm có những ưu điểm như sau:
- Vì chủ yếu nên được sử dụng trong công nghiệp nên sẽ có những ưu điểm, đặc tính vượt trội tốt hơn so với điện 1 pha. Nếu sử dụng cho gia đình thì cần phối hợp thêm ổn áp.
- Giúp tiết kiệm điện bởi nguyên lý truyền tải điện bằng mạch điện.
- Đối với hệ thống tải điện áp cao thì dòng điện xoay chiều 3 pha sẽ được vận chuyển tốt hơn bởi hiệu suất dẫn điện lớn hơn và khả năng chạy tải điện có công suất lớn, gây ít rủi ro và an toàn cho người sử dụng.
- Có chi phí xử lý lao động thấp, hệ thống dây, cáp dẫn điện cũng sẽ có tiết diện nhỏ hơn nên ít gây tốn kém.
Phân loại lưới điện 3 dây và 4 dây
Lưới điện 3 pha 380V ở Việt Nam được chia thành 2 loại sau đây:
- Loại 3 dây: Để truyền tải dòng điện mà không cần dây trung tính và được sử dụng khi tải không cần điện áp pha. Nếu 1 dây bị đứt và chạm đất thì 2 pha còn lại vẫn sẽ hoạt động nhưng điện áp sẽ không còn giá trị (Udm). Có nguy cơ xảy ra tai nạn điện nếu con người vô tình chạm vào dây bị đứt.
- Loại 4 dây: Đây là loại được sử dụng với dây trung tính và sử dụng mạng hạ thế để cung cấp điện trực tiếp tới thiết bị. Khi 1 dây chạm đất thì rơ-le đầu nguồn sẽ cắt hết 3 pha nên không gây ra tình trạng điện giật nhưng nhược điểm là tốn dây.
Tham khảo thêm: Giá bình ắc quy ô tô
Cách đấu dòng điện 3 pha 380V
Mạch điện 3 pha gồm nguồn, tải, đường dây đối xứng. Nếu thỏa mãn 3 yếu tố trên thì là mạch điện đối xứng và ngược lại là mạch điện 3 pha không đối xứng.
- Mạch điện 3 pha đối xứng: Đây là loại mạch mà dòng điện và điện áp có pha bằng nhau và chỉ lệch pha một góc 120º.
- Mạch điện 3 pha không đối xứng:
-
- Tải những pha tương trợ cảm: nhóm mạch không đối xứng và tương trợ cảm → mạch đối xứng.
- Tải những pha không tương trợ cảm: là mạch phức tạp, nhiều nguồn sức điện động.
Ngày nay, người ta thường sử dụng 2 phương pháp đấu nối mạch điện 3 pha phổ biến là hình sao và hình tam giác.
Cách đấu nối điện 3 pha:
- Cần phân biệt rõ dây trung tính và dây pha và sẽ được nối tương ứng cùng loại với nhau.
- Nối riêng lẻ các dây quấn AX, BY, CZ của nguồn điện với tải tổng điện trở ZA, ZB, ZC sẽ cho ra mạch 3 pha với 3 mạch và 1 pha không liên hệ.
Cách đấu nối điện 3 pha theo hình sao:
Cách đấu nối điện 3 pha theo hình tam giác:
Bài viết trên là tổng hợp những thông tin về dòng điện xoay chiều 3 pha và cách nối điện 3 pha đúng cách, hiệu quả. Nhờ đó, ta có thể thấy được tầm quan trọng của dòng điện 3 pha trong đời sống, được ứng dụng rộng rãi và cung cấp năng lượng điện trong sản xuất – kinh doanh. Hy vọng qua bài viết trên của Phước Châu sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về dòng điện xoay chiều cơ bản và phổ biến này nhé!
